Εγκύκλιος 93955/ΓΔ5/28-08-2023 (ΑΔΑ: 9Β6Χ46ΝΚΠΔ-ΘΩΖ) του Υπουργείου Παιδείας
Ι) Σύμφωνα με την παρ. 5Α του άρθρου 63 του ν. 4589/2019 (Α΄13) «Εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., οι οποίοι προσλαμβάνονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτούνται, αποκλείονται από τις προσλήψεις κατά το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης, καθώς και κατά το επόμενο σχολικό έτος. Αν το δεύτερο έτος αποκλεισμού συμπίπτει με το πρώτο έτος ισχύος νέων πινάκων κατάταξης, τα πρόσωπα που αποκλείονται μπορούν να προσληφθούν μόνο κατά το δεύτερο έτος ισχύος των νέων πινάκων. Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων δεν εφαρμόζονται για τους εκπαιδευτικούς και τα μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., που προσλαμβάνονται με πλήρες ή μειωμένο ωράριο για τη λειτουργία των σχολικών μονάδων που λειτουργούν σε καταστήματα κράτησης.»
ΙΙ) Στην παρ. 1 του άρθρου 5 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη.»
ΙΙΙ) Σύμφωνα με το άρθρο 56 παρ. 1 του Συντάγματος: «Έμμισθοι δημόσιοι λειτουργοί και υπάλληλοι, άλλοι υπάλληλοι του Δημοσίου,……δεν μπορούν να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές, αν δεν παραιτηθούν πριν από την ανακήρυξή τους ως υποψηφίων. Η παραίτηση συντελείται με μόνη τη γραπτή υποβολή της. Αποκλείεται η επάνοδος στην ενεργό υπηρεσία των στρατιωτικών που παραιτούνται….».
Από τους προαναφερθέντες κανόνες δικαίου συνάγεται ότι το συνταγματικά κατοχυρωμένο και προστατευόμενο δικαίωμα του εκλέγεσθαι δεν είναι δυνατόν να επιφέρει κυρώσεις ή να συνεπάγεται οποιαδήποτε δυσμενή συνέπεια στο άτομο που το ασκεί, καθώς είναι μη δεκτικό περαιτέρω περιορισμών εκ του νόμου, πέραν των ρητά αναφερομένων στο Σύνταγμα προϋποθέσεων. Για αυτό το λόγο, στην προαναφερθείσα παρ. 5Α του άρθρου 63 του ν. 4589/2019, δεν αναφέρεται ως ρητή εξαίρεση η περίπτωση της παραίτησης αναπληρωτή εκπαιδευτικού για την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι. Ως εκ τούτου, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί μπορούν να προβαίνουν στην απρόσκοπτη άσκηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, χωρίς να τυγχάνουν εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων της παρ. 5Α του άρθρου 63 του ν. 4589/2019.