Απόφαση 31603/Δ2/4-3-2020 (ΦΕΚ 699/Β/4-3-2020) του Υπουργείου Παιδείας
- Κριτήρια σύνταξης του Προγράμματος Σπουδών
Ο σχεδιασμός του Προγράμματος Σπουδών (ΠΣ) στα Θρησκευτικά Λυκείου λαμβάνει υπόψη:
- Τη γενική και την ειδική σκοποθεσία της Γενικής Εκπαίδευσης, σύμφωνα με το υφιστάμενο πλαίσιο, το οποίο απορρέει από το Σύνταγμα της Ελλάδας και τους βασικούς Νόμους για την Εκπαίδευση και τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ.
- Την παράδοση της κατ’ άρθρο 3 του Συντάγματος επικρατούσας θρησκείας στην Ελλάδα, δηλαδή της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ως θεμελιώδους πυλώνα του θρησκευτικού γραμματισμού των μαθητών και μαθητριών, αλλά και το ευρύτερο θρησκευτικό και πολιτισμικό πλαίσιο, το οποίο την περιβάλλει.
- Τις επιστημονικές προτάσεις της επιστήμης της Θεολογίας όπως και της Θρησκειοπαιδαγωγικής, σε συνδυασμό με τα σύγχρονα πορίσματα στα επιστημονικά πεδία της Παιδαγωγικής και ειδικά της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, της Διδακτικής και των Θεωριών Μάθησης.
- Τα παιδαγωγικά χαρακτηριστικά των (μετ)εφήβων μαθητών, την προγενέστερη γνώση και τα μαθησιακά επιτεύγματά τους, τις εμπειρίες που κομίζουν από το περιβάλλον, στο οποίο ζουν, και επιπλέον τις προσδοκίες και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους αναφορικά με τη διαδικασία διδασκαλίας/μάθησης του Μαθήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ).
- Το πλαίσιο οργάνωσης, τις παιδαγωγικές αρχές, τους εκπαιδευτικούς προσανατολισμούς καθώς και το σύστημα αξιολόγησης του Λυκείου.
- Τον εκπαιδευτικό προσανατολισμό και την ανάπτυξη των περιεχομένων του ΠΣ στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου.
- Γενικός Σκοπός της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης στο Λύκειο
Ο Γενικός Σκοπός της διδασκαλίας του Μαθήματος των Θρησκευτικών εντάσσεται αναπόσπαστα στον Γενικό Σκοπό της Ελληνικής Σχολικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Ως εκ τούτου, το Μάθημα των Θρησκευτικών, όπως και όλα τα άλλα διακριτά μαθήματα, τα οποία ανήκουν στον κανόνα των σχολικών μαθημάτων, συμβάλλει ώστε οι μαθητές και οι μαθήτριες να καταστούν ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, που κατανοούν και σέβονται τις αρχές της Δημοκρατίας και των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ειδικότερα, η διδασκαλία του Μαθήματος των Θρησκευτικών στο Λύκειο συμβάλλει:
α) Στην ανάπτυξη και καλλιέργεια της θρησκευτικής συνείδησης των Ορθόδοξων Χριστιανών μαθητών και μαθητριών, με κριτήριο τη διδασκαλία, τη ζωή και την παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
β) Στον θρησκευτικό γραμματισμό των μαθητών και μαθητριών, με επίκεντρο τη Βίβλο, τα Δόγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, την ηθική της διδασκαλία και γενικότερα την εν Αγίω Πνεύματι ζωή και παράδοσή της, όπως έχει διατυπωθεί στο έργο των Πατέρων της και εκφραστεί διά των μνημείων του πολιτισμού. Εν προκειμένω, ο θρησκευτικός γραμματισμός αποβλέπει και στην πρόσκτηση πληροφοριών και γνώσεων για τις θρησκείες του κόσμου σε διακριτές θεματικές ενότητες.
γ) Στην καλλιέργεια ανθρωπιστικής και Ελληνικής παιδείας, με έμφαση στα μορφωτικά αγαθά που χρειάζεται να ανακαλύψει ο μαθητής και η μαθήτρια ως απαραίτητη υποδομή για την ίδια του/της τη ζωή.
δ) Στη γνωριμία και επικοινωνία με τον «άλλον», η οποία αποβλέπει στην καλλιέργεια της ικανότητας για διάλογο και για σεβασμό απέναντι στην ετερότητα.
ε) Στην κοινωνικοποίηση, όχι ως παθητική υιοθέτηση του κοινωνικού συστήματος, αλλά ως μία διαδικασία εξατομίκευσης, η οποία θεμελιώνεται στη δημιουργική και αμοιβαία σχέση ανάμεσα στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και την κοινωνική ένταξη (Εκκλησία, παράδοση, πολιτισμός, θρησκευτικές κοινότητες, θρησκευτική πίστη, τοπικές κοινωνίες, έθνος, προσωπικές πεποιθήσεις και αντιλήψεις).
Με βάση τα παραπάνω, το Μάθημα των Θρησκευτικών αποκτά τον χαρακτήρα ενός μαθήματος Παιδείας και Ορθόδοξης Χριστιανικής Παράδοσης, όπως αυτή αποτυπώνεται στον ελληνικό πολιτισμό.
- Η δομή του νέου Προγράμματος Σπουδών
Η ανάπτυξη του νέου ΠΣ στη Θρησκευτική Εκπαίδευση του Λυκείου, ακολουθεί ιεραρχικά την παρακάτω δομή:
- Θεματικός προσανατολισμός της τάξης: Γενικός τίτλος.
- Γενικές Επάρκειες: Παρουσιάζονται συνοπτικά οι γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που θα πρέπει να έχουν κατακτήσει οι μαθητές και μαθήτριες κατά το τέλος της φοίτησής τους στην εν λόγω τάξη. Η τριμερής κατηγοριοποίησή τους (γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες) βοηθά τον εκπαιδευτικό να συνειδητοποιήσει:
α) Τον ολιστικό χαρακτήρα της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης, καθώς και τις πολλαπλές του διαστάσεις και κλιμακώσεις: από την κατάκτηση, την εμπέδωση και ενίσχυση της γνώσης, έως τη διεύρυνση της ζωής – προσωπικής και κοινωνικής – των μαθητών,
β) Την αλληλεξάρτησή τους, καθώς η ανάπτυξη μίας Επάρκειας ευνοεί την ανάπτυξη της άλλης.
γ) Την αλληλουχία και την ανέλιξη τους από τάξη σε τάξη.
- Θεματικές Ενότητες της τάξης: Σε κάθε Διδακτική Ενότητα αναπτύσσεται ένα επιμέρους μορφωτικό περιεχόμενο που προκύπτει από το θεμελιώδες θρησκευτικό θέμα της Θεματικής Ενότητας, με βάση τις παιδαγωγικές έρευνες και γνώσεις για τη μέση εφηβεία, τη σχέση των νέων με την Ορθόδοξη Εκκλησία και το επίπεδο του θρησκευτικού τους γραμματισμού.
- Στο Πρόγραμμα Σπουδών για κάθε Διδακτική Ενότητα περιλαμβάνονται στις ανάλογες στήλες:
- Τα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα, τα οποία περιγράφουν τί καλούνται οι μαθητές και μαθήτριες να έχουν επιτύχει στο τέλος του μαθήματος.
- Οι Δείκτες Αξιολόγησης της μαθησιακής διαδικασίας.
- Τα στάδια εφαρμογής της βιωματικής μεθόδου διδασκαλίας καθώς και η θεματολογία αλλά και οι δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε κάθε επιμέρους στάδιο.
Διαβάστε ολόκληρη την απόφαση σε ΦΕΚ
Η αριθμ. 99058/Δ2/13-06-2017 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 2105/Β/19-06-2017) καταργείται.